Ginekomastia u mężczyzn oznacza nienaturalny wzrost tkanki gruczołowej w obrębie sutka u mężczyzn, zazwyczaj jest spowodowana zwiększoną ilością hormonów żeńskich (estrogenów), obniżoną ilością hormonów męskich (testosteronu) lub stosowaniem pewnych leków.
Chociaż lekarze pierwszego kontaktu często spotykają się z przypadkami ginekomastii i zazwyczaj jej przyczyny są łagodne, to pacjenci odczuwają niepokój z tego powodu. W pierwszej kolejności powinniśmy wykluczyć tzw. pseudoginekomastii poprzez dokładne badanie pacjenta oraz ocenę fizyczną.
Postępowanie medyczne, obejmuje także badania obrazowe oraz laboratoryjne, co pozwala wykluczyć choroby hormonalne lub nowotworowe, a także może pomóc w ograniczeniu kosztów związanych z diagnozowaniem. Jeśli wyniki są prawidłowe, to diagnozuje się ginekomastię idiopatyczną. Informacje na temat sposobu postępowania w przypadku ginekomastii opierają się przede wszystkim na obserwacjach i mają ograniczoną wiarygodność.
Ginekomastia co to jest?
Ginekomastia jest niegroźnym powiększeniem tkanki gruczołowej w sutku u płci męskiej. Takie zjawisko bezobjawowe, może wystąpić w trzech etapach życia mężczyzny: w okresie noworodkowym, podczas dojrzewania oraz w starszym wieku. U noworodków jest to dość powszechne i może występować u 60% - 90% przypadków, podczas gdy w okresie pokwitania może dotyczyć od 50% do 60%, natomiast u mężczyzn między 50. a 69. rokiem życia nawet do 90% przypadków. Rzadziej zdarza się, że ginekomastia pojawia się wraz z objawami. Badanie przesiewowe przeprowadzone na 214 hospitalizowanych dorosłych mężczyznach w wieku 27-92 lat pokazało, że u 65% z nich występowała ginekomastia. W wyżej wspomnianym badaniu za ginekomastię uznawano obecność wyczuwalnej tkanki gruczołowej o wymiarze powyżej 2 cm, bez innych objawów.
Brak spójności w danych dotyczących częstości występowania ginekomastii w różnych badaniach wynikają zarówno z odmiennych definicji tego zjawiska, czyli kryterium dotyczącego wielkości wyczuwalnej tkanki gruczołowej, jak i odmiennych charakterystyk grup badanych, takich jak wiek czy rodzaj leczenia. Wskazówki dotyczące diagnozowania oraz leczenia przedstawione w artykule odnoszą się do przypadków ginekomastii u dorosłych mężczyzn, a nie do naturalnych form ginekomastii, które występują u noworodków oraz w okresie pokwitania.
Chociaż rak sutka jest rzadko spotykany u mężczyzn, pojawienie się ginekomastii wywołuje zaniepokojenie, co prowadzi do częstych wizyt u lekarza pierwszego kontaktu. Wykonanie kompletnej diagnostyki, włączając badania laboratoryjne jak i obrazowe, może być drogie. Jednak zastosowanie uporządkowanego schematu diagnostycznego umożliwiającego przeprowadzenie badań w właściwej kolejności może pomóc w obniżeniu kosztów i złagodzeniu obaw pacjentów.
Ginekomastia przyczyny
Najczęstszym czynnikiem prowadzącym do ginekomastii jest zaburzenie równowagi między działaniem hormonów żeńskich (estrogenów) a hormonów męskich (androgenów) w tkance gruczołu sutkowego.
Zwiększone stężenie estrogenów we krwi może wynikać z obecności nowotworów wydzielających estrogeny lub ich prekursorów, takich jak guzy pochodzące z komórek Leydiga lub Sertolego. Dodatkowo, ginekomastia może być wynikiem guzów wydzielających ludzką gonadotropinę kosmówkową, co z kolei jest spowodowane wtórnym niedoborem hormonów płciowych (hipogonadyzmem) związanym z problemami w przysadce mózgowej lub podwzgórzu.
Inną możliwością jest wystąpienie ginekomastii w przypadku zespołów oporności na androgeny, które wynikają z osłabionej aktywności enzymów biorących udział w produkcji testosteronu. W tych przypadkach, choć stężenia testosteronu we krwi mogą być prawidłowe lub podwyższone, receptory komórek organizmu stają się mniej wrażliwe na działanie hormonów męskich, co może prowadzić do wystąpienia objawów ginekomastii.
Równowagę między ilością wolnego testosteronu a estrogenów mogą wpływać różne czynniki, w tym poziom białka wiążącego hormony, przewlekłe choroby wątroby, nadczynność tarczycy, stosowanie niektórych leków, takich jak spironolakton.
Ginekomastia może również wynikać z zmian dotyczących receptorów androgen owych w organizmie. Na przykład, genetyczne defekty receptorów androgenowych albo ich zablokowanie poprzez stosowanie leków (jak bikalutamid w raku prostaty) mogą prowadzić do ginekomastii.
Również aktywacja receptorów estrogenowych przez pewne leki albo czynniki środowiskowe może odgrywać rolę w powstawaniu tego schorzenia.
Ginekomastia objawy
Szczegółowe wywiady oraz badania fizyczne często wykazują, że u pacjentów obecna jest pseudoginekomastia, co oznacza nagromadzenie tkanki tłuszczowej w okolicach piersi, bez wzrostu tkanki gruczołowej.
W przypadku tych osób w trakcie badania można zauważyć ogólny wzrost wielkości piersi i sutka, ale nie ma wyczuwalnego guzka pod brodawką sutkową. W takich sytuacjach zazwyczaj nie są konieczne dodatkowe badanie.
Ginekomastia zwykle dotyczy obu piersi, może być niesymetryczna i czasami występuje tylko po jednej stronie. W badaniu dotykalnym można wyczuć elastyczny, delikatnie bolesny obszar tkanki, który jest przemieszczalny i znajduje się pod brodawką sutkową. Natomiast zdecydowanie twardszy jak w przypadku raka sutka i znajduje się centralnie pod otoczką brodawki.
Jeśli w badaniu wyczuwalnym pojawią się zmiany tylko po jednej stronie, są twarde, nieruchome w stosunku do skóry lub podłoża, występują wycieki z brodawki, leżą obwodowo w stosunku do brodawki, pojawiają się zmiany skórne lub zaobserwowane jest powiększenie węzłów chłonnych, wtedy należy podejrzewać obecność raka sutka. W takim przypadku konieczne jest dokładniejsze badanie diagnostyczne.
Dodatkowo, pomiary antropometryczne, takie jak indeks masy ciała (BMI), mogą być pomocne, ponieważ otyłość może powodować zwiększoną przemianę androgenów w estrogeny w organizmie, co może zwiększyć ryzyko powstawania ginekomastii.
Występowanie żylaków w okolicy przewodu nasiennego jest silnie skorelowana z powastawaniem ginekomastii. Można zaobserwować dziedziczne występowanie ginekomastii u 58% przypadków, gdzie ginekomastia pojawiła się w okresie dojrzewania.
Przy pomocy wywiadu można także dostrzec wyraźny i czasowy związek między zażywanymi lekami a występowaniem ginekomastii, co może pomóc uniknąć długotrwałej i kosztownej diagnostyki. W przypadkach, gdy nie jest jasne, czy ginekomastia jest wynikiem stosowania konkretnego leku, zaleca się przeprowadzenie dalszych badań. Ginekomastia może być również spowodowana spożywaniem alkoholu, używaniem substancji psychoaktywnych, takich jak amfetamina, metadon, marihuana czy heroina, oraz stosowaniem niektórych ziołowych suplementów, zwłaszcza zawierających fitoestrogeny.
W badaniu obejmującym serię przypadków, wywiad oraz badanie fizyczne umożliwiły ustalenie przyczyny ginekomastii u 83% pacjentów. W przypadkach nowotworu złośliwego piersi, badanie wykazywało obecność wyczuwalnego guzka lub innych objawów sugerujących obecność nowotworu.
Ginekomastia leczenie
Po wyeliminowaniu możliwości pseudoginekomastii oraz innych oczywistych przyczyn powiększenia piersi na podstawie oceny pacjenta i badania fizycznego, zaleca się przeprowadzenie mammografii. Mammografia umożliwia rozróżnienie między ginekomastią a innymi zmianami, które mogą wymagać pobrania próbek tkanki w celu stwierdzenia braku nowotworu złośliwego. To badanie jest skuteczną metodą do odróżniania zmian łagodnych od potencjalnie złośliwych chorób piersi u mężczyzn, co znacząco zmniejsza potrzebę wykonywania biopsji.
Skuteczność mammografii w wykrywaniu zarówno łagodnych, jak i złośliwych zmian w tkance piersi przekracza 90%, jednak pozytywna wartość predykcyjna dla zmian złośliwych jest niewielka (55%), ze względu na rzadkość występowania takich zmian u mężczyzn z ginekomastią. Przeprowadzenie badań obrazowych worka mosznowego jest zalecane tylko wtedy, gdy można wyczuć dotykowo określoną zmianę.
Badania laboratoryjne są stosowane w przypadkach rzeczywistej ginekomastii, kiedy przyczyna nie jest tak oczywista.
Przebadanie funkcji wątroby, tarczycy oraz nerek ma na celu wykluczenie chorób tych narządów. Wyniki analiz hormonalnych, takie jak poziomy wolnego i całkowitego testosteronu, prolaktyny, estradiolu, hormonu luteinizującego i hCG, mogą dostarczyć informacji na temat chorób przysadki mózgowej, gonad, a także zaburzeń endokrynologicznych i nowotworów.
Jeśli wyniki wszystkich wcześniej wspomnianych badań są prawidłowe, to diagnozuje się ginekomastię idiopatyczną.
Ginekomastia rozpoznanie
W diagnostyce pacjentów z widocznym powiększeniem gruczołów sutkowych, należy uwzględnić różne możliwe przypadki. Mogą to być między innymi pseudoginekomastia (fałszywe powiększenie sutków), ginekomastia (prawdziwe powiększenie sutków), rak piersi oraz liczne inne niegroźne schorzenia.
Po przeanalizowaniu wyników badań mammograficznych przeprowadzonych w Mayo Clinic w Jacksonville przez okres 5 lat wykazała, że tylko 1% badanych mężczyzn miało zmiany złośliwe. U większości badanych obserwowano zmiany łagodne, między innymi ginekomastię, która występowała u 62%. Inne rozpoznania obejmowały tłuszczaki, zapalenie limfoplazmocytowe, torbiele skórzaste, martwicę tkanki tłuszczowej, naczyniaki, kaszaki oraz rozstrzenie przewodów.
Natomiast analiza przyczyn ginekomastii wśród młodych mężczyzn w wieku 19-29 lat wykazała, że ginekomastia była idiopatyczna (bez znanej przyczyny) u 58% przypadków, hipogonadyzm (niedoczynność gonad) występował u 25%, hiperprolaktynemia (zwiększone stężenie prolaktyny) u 9%, przewlekła choroba wątroby 4%, a ginekomastia spowodowana lekami również 4%.
Należy jednak zaznaczyć, że dane dotyczące częstości występowania różnych przyczyn ginekomastii są mało precyzyjne z powodu niewielkiej liczby opisanych przypadków w literaturze medycznej oraz różnic między publikacjami, jak i danymi pochodzącymi z różnych ośrodków medycznych.
Ginekomastia leczenie
Ginekomastia to stan, który jest zazwyczaj łagodny. Z biegiem czasu tkanka gruczołowa, która się rozmnażała, stopniowo zostaje zmieniona na tkankę łączną, co prowadzi do zmniejszenia początkowej wrażliwości. Jeśli badania diagnostyczne nie wykazują żadnej poważnej patologii jako przyczyny ginekomastii, należy uspokoić pacjenta i zalecić regularne kontrole zdrowia. Zwykle zaleca się takie kontrole co pół roku, chociaż korzyści takiego podejścia nie zostały jednoznacznie potwierdzone. Jeśli istnieje podejrzenie, że stosowane leki przyczyniły się do wystąpienia ginekomastii, powinno się przerwać ich stosowanie, a także leczyć wszelkie choroby, które mogą wpływać na jej powstawanie, przykładowo nadczynność tarczycy.
Ginekomastia związana z okresem dojrzewania zazwyczaj ustępuje w ciągu roku lub krócej. Gdy ginekomastia utrzymuje się dłużej, powoduje problemy emocjonalne lub fizyczny dyskomfort, a także gdy pacjentowi zależy na terapii, istnieje możliwość leczenia farmakologicznego lub chirurgicznego.
Ginekomastia zabieg
Operacja ginekomastii to standardowe podejście w przypadku ginekomastii. Najczęściej używaną metodą jest podskórna mastektomia. Polega ona na usunięciu gruczołowej tkanki piersiowej poprzez niewielkie nacięcia wokół brodawki lub bezpośrednio przez nią. Czasami może być również wykorzystana liposukcja( w przypadku bardzo otyłych pacjentów), szczególnie gdy przyczyną powiększenia piersi jest tylko nadmiar tkanki tłuszczowej. Chociaż najnowsze standardy leczenia chirurgicznego umożliwiają usuniecie również tkanki tłuszczowej W zaawansowanych przypadkach ginekomastii konieczne może być usunięcie fragmentu skóry.
Operacja ginekomastii przynosi korzystne efekty estetyczne. W niedawnych latach wprowadzono nowocześniejsze i mało inwazyjne metody, które wymagają tylko niewielkich nacięć chirurgicznych - cięcie okołootoczkowe. Te techniki powodują mniejszą liczbę powikłań i skracają czas rekonwalescencji po zabiegu. Zaleca się w przypadku rzeczywistej ginekomastii przeprowadzenie badania histopatologicznego, gdyż u 3% pacjentów mogą występować różnego rodzaju zmiany: brodawczaki, naczyniaki itp.
Prognozy dla pacjentów z ginekomastią są korzystne. Osoby te zgłaszają się do lekarza z dwoma głównymi celami: wykluczeniem raka piersi lub poprawą wyglądu kosmetycznego. Problem raka rozwiązywany jest poprzez odpowiednie badania diagnostyczne. U mężczyzn jest to rzadki typ nowotworu, stanowiącym mniej niż 1% wszystkich przypadków raka sutka (zarówno u kobiet, jak i mężczyzn). Dlatego wybór leczenia i metody powinien być oparty na ocenie, na ile ginekomastia wpływa na jakość życia, czy powoduje problemy emocjonalne oraz czy pacjent jest zainteresowany poprawą wyglądu za pomocą zabiegu kosmetycznego.
Zalecenia dotyczące diagnozowania i leczenia ginekomastii opierają się na wiedzy specjalistów, analizie przypadków obserwacyjnych oraz relacjach z serią pacjentów. Te dowody są uważane za mało wiarygodne. To ważne, aby w trakcie rozmowy z pacjentem dotyczącej możliwych opcji diagnostycznych i terapeutycznych pamiętać o tym aspekcie. Przed podjęciem decyzji ostatecznej, prowadzący lekarz powinien również brać pod uwagę dostępność środków i usług oraz oczekiwania pacjenta.
Ginekomastia zabieg cena
Zapraszamy do zapoznania się z naszym cennikiem: CENNIK
